U zgradama namjenjenim boravku i radu ljudi neophodan tehnički sistem, pored sistema grijanja, hlađenja, ventilacije, klimatizacije, jeste i sistem za pripremu sanitarne tople vode. U zavisnosti od namjene zgrade razlikuje se i potreba za potrošnjom tople vode, što utiče i na izborsamog sistema. Osnovna podjela ovih sistema, slično kao kod sistema grijanja i klimatizacije, jestena lokalne i centralne sisteme. Ostale podjele mogu se formirati u zavisnosti od načina pripreme – na protočne i akumulacione sisteme, zatim, u zavisnosti od vrste grijača – na sisteme sa električnim grijačima, toplovodnim ili parnim grijačima, i konačno, u zavisnosti od izvora snabdjevanja toplotnom energijom – na sisteme koji koriste konvencijalna goriva i sistema sa obnovljivim izvorima energije.
1. Konvencionalni sistemi za pripremu sanitarne tople vode
Zagrivanje sanitarne potrošne vode može se izvesti lokalnim (decentralizovanim) ili centralnim sistemima. Decentralizovano grijanje potrošne vode koristi se za pojedinačne potrošače, npr. za jedno potrošno mesto, pa se tu zbog niže potrošnje vode, a time i manjeg potrebnog toplotnog učinka za njeno grijanje, mogu koristiti protočni električni zagrejači vode. Ako se radi o grupi potrošača, mogu se koristiti protočni plinski grijači vode ili akumulacioni električni bojleri manje zapremine. Lokalni uređaji za pripremu sanitarne tople vode često su u primjeni u stambenim zgradama sa manjim brojem stambenih jedinica.
2. Moderni sistemi za pripremu sanitarne tople vode
2.1 Toplotne pumpe za pripremu sanitarne vode
Za zagrivanje sanitarne vode mogu se koristiti i toplotne pumpe, kao nekonvencionalni izvor toplote. Njihovom primjenom mogu se očekivati uštede na troškovima grijanja, s obzirom da kompresorske toplotne pumpe koriste toplotnu energiju iz okoline i uz utrošak mehaničkog rada, dobija se pogodna temperatura (koristi se toplota kondenzacije rashladnog fluida u toplotnoj pumpi) za grijanje. Izvedbe mogu biti raznovrsne, pa kondenzator toplotne pumpe može biti ugrađen u obliku cijevnog grijajača u samom bojleru sanitarne tople vode ili potrošna voda iz bojlera može pomoću pumpe cirkulisati kroz kondenzator toplotne pumpe.
2.2 Solarni sistemi za pripremu sanitarne vode
Solarni sistemi se generalno mogu podijeliti na aktivne i pasivne.
Pasivni solarni sistemi podrazumijevaju da se ne koristi nikakav dodatni uređaj ili element u sistemu koji bi trošio dodatnu energiju za rad sistema. U pitanju su uglavnom različita arhitektonsko-građevinska rješenja koja imaju ulogu boljeg prikupljanja Sunčeve energije, njene akumulacije i korišćenja u svrhu grijanja. Osnovni uređaj aktivnog solarnog sistema je prijemnik sunčeve energije ili, kako se još često naziva solarni kolektor.
Po svojoj konstrukciji prijemnik može biti:
- ravan,
- cijevni ili
- parabolični.
Aktivni solarni sistemi
Za naše klimatsko podneblje solarni sistemi su gotovo idealna rješenja za pripremu tople sanitarne vode. Kada su u pitanju sistemi grijanja, veoma je teško izvesti solarni sistem koji može da pokriva gubitke toplote tokom cijele grejne sezone bez nekog dopunskog izvora toplote. Postoji i varijanta sprege solarnih kolektora i toplotne pumpe, kada se mogu dobiti nešto više temperature grejnog fluida, ali je i u tom slučaju potreban dodatni izvor toplote – u periodima jako malih intenziteta zračenja Sunca i veoma niskih temperatura spoljnog vazduha.
